Alaçam

                                            ALAÇAM

Geyikkoşan Plajı

Geyikkoşan, Samsun/Alaçam'a 2 km uzaklıkta bulunan bir mesire yeridir. Geyikkoşanda her sene Hıdırellez günü (6 Mayıs) şenlikler yapilmaktadır. Bu senliklerde Türkiye genelinden amatör ve milli güreşçiler davet edilerek yağlı güreş müsabakaları düzenlenir. Bu şenliklerin nedeninin 600 yıllık bir efsaneye dayandığı söylenmekte. Efsaneye göre; Geyik Baba isminde bir arap ordusu komutanı 6 Mayis'ta tüm işlerini bırakarak o mevkide koyun, kuzu, inek cinsinden hayvanları kestirerek fakir halka ziyafet verirmiş. Deniz kıyısında bulunan bu koruluk içinde Geyik Baba türbesi bulunmaktadır. Geyikkoşan sahili, temiz kumsalı, çınar, kavak, çam ağaçlarından oluşan koruluğa sahiptir.

                                                            Mübadele

24 Temmuz 1923 yılında imzalanan Lozan Barış Antlaşması’na konulan ek protokolle tarihteki ilk resmi zorunlu göçü içeren halkların mübadelesi ile yaklaşık iki milyon insan memleketlerinden ayrılarak yeni yerleşim yerlerine taşınmıştır.

       İmzalanan ek protokole göre; İstanbul ve Batı Trakya haricindeki Yunanistan’daki Türkler ile Türkiye’deki Rumlar zorunlu göçe tabi tutuldular. İşte bu kitlesel ve zorunlu göçe “Mübadele”, mübadeleye tabi tutulan insanlara da “Mübadil” denilmektedir. Din esasına dayalı olan bu zorunlu göçle birlikte Anadolu’dan Yunanistan’ a yaklaşık olarak 1.250.000 Ortodoks Hıristiyan Rum göç ederken Anadolu’ya ise yaklaşık 500.000 Müslüman Türk göç ettirilmiştir. Türkiye ve Yunanistan arasında savaş sürecinde ortaya çıkan bu fiili durum, Lozan görüşmelerinde, Türk ve Rum ahalinin zorunlu mübadelesini öngören bir protokolün imzalanması sonucunu doğurmuştur.

ALAÇAM MÜBADELE MÜZESİ

    Mülkiyeti İl Özel İdaresine ait olan taşınmaz  19.yy’ ın son çeyreğinde İptidai Mektebi olarak yapılmış, daha sonraki dönemlerde  farklı işlevlerde yine  kamu binası olarak hizmet vermiştir.

    Taşınmaz 2010 yılında Samsun İl Özel İdaresi  tarafından restore edilmiştir. 16 Nisan 2012 tarihinden itibaren ziyarete açık olup 18 Eylül 2012 tarihinde Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay’ın ziyareti ile resmi olarak açılmıştır. Alaçam Mübadele Müzesi, Etnografik eserlerden müteşekkil bir müze ve  aynı zamanda tematik  bir müzedir.Müzedeki eserler 24 Temmuz 1923  yılında Lozan Antlaşması’ na konulan ek protokolle  zorunlu göçe tabi tutulan mübadillerin yanlarında getirdikleri günlük kullanım eşyaları, belgeler ve fotoğraflardan oluşmaktadır.

   Yapı, yığma tuğla ile iki  katlı olarak inşa edilmiştir.Müze giriş kat;  idari bölüm, dokümantasyon,  wc  ve depo gibi bölümler den oluşmaktadır. Dokümantasyon bölümü mübadele ve ilçe tarihine ait yayınlar ve mübadele yıllarına ait fotoğraflardan oluşan fotoğraf albümlerinden oluşmaktadır.İkinci kat eserlerin tefrişinin yapıldığı bölümdür.  Tefriş bölümümüz Lozan Antlaşması’na  30 Ocak 1923 tarihinde konulan ek protokol ve Mustafa Kemal Atatürk’ün  “ Mübadiller Kaybedilmiş Toprakların Aziz Hatıralarıdır “ sözü ile ziyaretçileri karşılamaktadır.

   Vitrinlerimiz de mübadil kadınlara ait özel günlerde kullanılan elbiseler,  ( bindallı, gelinlik, üç etek, cepken, şalvar,  gelin başörtüsü  gibi) günlük kıyafetler ayrıca erkek  giysileri de yer almaktadır.Müzede sergilenen  kıyafetler , çevreler, kuşaklar, peşgirler  genellikle çeyiz olarak hazırlanmış eserlerdir. Bundan dolayı üzerleri  zincir, tel kırma, tel sarma gibi tekniklerle yoğun olarak işlenmiştir.  Müzemizde mübadil kültürünü yansıtan çevreler,  kıl ve keten dokuma eserler, sandıklar,  mesleki aletler vemutfak eşyaları da yer almaktadır. Vitrinlerimizde mübadele yıllarına dair fotoğraflar ve belgeler  sergilenmektedir. Bunlar mübadillerin göç esnasında ve gemilere taşınırken çekilen fotoğrafları, mübadillere verilen yol belgeleri ( pasaport ) ve kurtuluş savaşına ait bazı belgeler şeklindedir.  Ayrıca birinci kuşak mübadillerden hayatta olanlarının müzemize bağışladığı bireysel kullanım eşyaları da sergilenmektedir.

   Mübadele yıllarında çekilen tarifi zor acılar ve varsa yaşanan mutluluklardan iz taşıyan günlük kulanım eşyaları, belgeler ve fotoğraflar Alaçam Mübadele Müzesi’ nde yeniden hayat bulmaktadır. Ülkemiz de mübadele ve göç ile ilgili açılan ilk müze olma özelliğini de taşıyan Alaçam Mübadele Müzesi ziyaretçilerini görsel bir yolculuğa çıkaracak, sizler ile anlam kazanacaktır.

Ziyaret Saatleri: Alaçam Mübadele Müzesi 8.00 – 17.30 saatleri arasında hergün ziyarete açıktır.

Kızlan Köyü

Kızlan Köyü Samsun ili, Alaçam İlçesinin güneyinde, ilçe Merkezine 23 km uzaklıktadır. Köy çevre köylerin yol kavşağında merkezi bir köy durumundadır. Köy yolunun tamamı asfalttır. Bu yolla, Kızlan Köyünden devamla Gümüşova köyü üzerinden Altınkaya Barajına buradan da Feribotla Vezirköprü ilçesine ulaşılmaktadır. Kızlan Köyüne kadar asfalt, devamı stabilizedir. Yol Karayolları yol ağı dâhilindedir.

Köy halkının sosyal yapısı çevre köylere göre çok daha iyidir. Köyde Salı günleri halk Pazarı kurulmaktadır. Çevre köyler Salı günleri buraya toplanarak haftalık pazar ihtiyaçlarını görmektedirler. Pazarda genellikle hayvan alım satımı yapılmakta, bunun yanında gıdadan giyime muhtelif ürün sergileri de açılmaktadır. Bu da köy için önemli bir Ekonomik ve sosyal gelişme sağlamaktadır.